Birçok devlet şekli var.Ama bunların içinden sadece “ sosyal Devlet” diye bir devlet şekil yok..Ancak sosyal devletlerin nitelikleri arasında “ sosyal “lık niteliği ve unsuru olur.1961ve 1982 Anayasamızda yer alan “ Türkiye Cumhuriyeti demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devlettir” gibi.
O halde niçin sosyal devlet diyoruz?
Çünkü bizim devletimiz, halkıyla yakinen ilgilenen ve onunla bütünleşen insan merkezli bir devlettir de ondan..Vatandaşı öne çıkaran ve her şeyden üstün tutan bir anlayış ruhu..Daha doğrusu insan eksenli bir yaklaşım tarzı..
Toplumlar adeta bir insanlık müzesi gibidir; içinde her türlü insan var:
Renkleri farklı farklı: Siyah, beyaz, sarı gibi,
İnançları farklı: Tam inanmış, az inanmış, hiç inanmamış,
Dinleri farklı: Müslüman,Hıristiyan, Yahudi gibi,
Dilleri farklı: İngilizce, Arapça, Fransızca, Türkçe gibi,
Yaşayışları farklı: Muhafazakâr, açık, sosyete gibi,
Coğrafi Bölgeleri farklı: Kuzeyli, güneyli, doğulu, batılı gibi,
Lehçeleri farklı: Birisi fındığa “Fındık “ derken diğeri “Finduuk “ demesi gibi,
Örf adet farklı: Kimisi makarnayı şerbetli yerken, diğerinin bundan midesi bulanır.
Gelirleri farklı: Birisi özel helikopteriyle yurtdışına yemeğe giderken, diğeri çöpten yiyecek ayıklıyor,
Boy, pos farklı farklı: Kimisi uzun, kimisi kısa, kimisi orta boylu,
Sağlıkları farklı :Kimisi sağlam,kimisi sakat,kimisi hasta gibi..
Bu farklılıkları çoğaltabildiğiniz kadar çoğaltırsınız..
İşte sosyal devlet anlayışı bu farklılıkları dikkate almadan herkese sağlık, eğitim ve güvenlik sağlaması lazım ki sosyal devlet olabilsin...
DEVLET
Eşitliği sağlamak, adaleti tesis etmek için devlet herkese eşit durur. Devletin istismar edilmesine imkân vermez. Devlet nezdinde ne “ Gemisini yürüten kaptandır” anlayışı ve itibarı olur, ne de “Nemelazımcılık “ a imkân tanır. “Biri yer, biri bakar kıyamet ondan kopar “ ortamının oluşmasına da müsaade etmez.
Devlet her yerde ve her zaman hukuku üstün tutar.
SOSYAL DEVLETİN AMACI
Hukuk içinde Milletinin mutlu ve rahat yaşaması için çalışır. Bunlara birkaç örnek vermek gerekirse;
1-Sosyal güvenlikten mahrum 65 yaşı üzerinde olan fakir yaşlılara maaş bağlanması sosyal devletin bir gereğidir. Yoksa bu insanlar toplum tabanında sefil ve perişan olarak ölüp giderler. Büyüklerini ve yaşlılarını ayakları altında ezen bir millet asla iflah olmaz. Ayrıca böyle bir tablo yaşamak bir millet için hayatın en iğrenç yanı olmuş olur.
Devletimiz, yaşlılarını böylece koruma altına almakla sosyal bir görevini yerine getirmiştir.
2-İl ve ilçelerde kurulmuş sosyal yardımlaşma fonları veya kurumları öylesine aktif hale gelmiştir ki devlet, maddi imkânı olmayan vatandaşlarının sosyal hayatlarını tanzim etmesine imkân hazırlamıştır.
Büyük bir bütçeye sahip bu kurumlar, şehirlerde büyük kitle haline gelmiş geçimden aciz insanların imdadına Hızır gibi yetişmiştir. Bu insanların ellinden tutarak sefalete düşmeleri önlenmiştir. Devlet, asıl sosyal fonksiyonu burada daha açık bir biçimde ortaya koymuştur.
3-Özürlü ve engelli vatandaşlara tam sahip çıkma gayreti, yine sosyal devletin bir görevidir. Onlara iş, aş temin etmek, toplum içinde kendi hayatlarını kimseye muhtaç olmadan idame etmek için özel yasalar çıkarılmış ve onlara tam sahip olunmuştur. Diğer tarafta çalışamayacak konumunda olan engelli ve özürlüler için ise bir yanda rehabilitasyon merkezlerinde eğitimleri sağlanırken, diğer yanda bunlara bakan ana baya veya yakınlarına ayrıca aylık ücret bağlanmıştır. Böylece özürlü vatandaşın başkasına yük olması engellenmiştir.
4-İşsizlik fonu : Daha yeni faaliyete geçirilen bu fonun sosyal fonksiyonu ise daha da yüksek..Aramasına rağmen iş bulamayan ve çalışma kapasitesi olan işsizlere belirli süreler içinde iş buluncaya kadar kendi geçimine destek sağlayacak maaş gibi nakdi yardımın yapılmasıdır.
5-Öğrenci kredi ve bursları da artık devletin sosyal bir görevi haline gelmiştir. Öğrenim kredisi, harç kredisi, burs gibi isimler altında maddi durumu yeterli olmayan yüksek öğrenimdeki öğrencilere parasal yardım ve destekler sağlanarak, eğitimlerini tamamlamalarına yardımcı olmak, artık devletimizin sosyal bir görevi haline gelmiştir.
6-Kamu yararına faaliyet göstermesi Bakanlar Kurulu kararlarıyla yasallaşan Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu, Yeşilay, Türk Hava Kurumu, Milli Eğitim Vakfı gibi kuruluşlarımızın yaptıkları hizmetler, yine sosyal devlet yapımıza uygun yapılan hizmetlerdir.
Devletin sosyal yapısına uygun bu kurum ve kuruluşlar gibi Anadolu halkının da aynen devlet gibi binlerce bu amaçlar doğrultusunda çalışan vakıfları,dernekleri,çeşitli sivil toplum kuruluşları var.Anadolu’da bu kuruluşlar baştan başa sosyal ve yardımsever bir geleneğe sahip..
Tam tamına böyle olmasak bile ferdi,toplumu ve devleti sosyal olarak birbiriyle kenetlenmiş, düşenin, geri kalanın ellinden tutulmuş bir sosyal devlet olmak en temel arzumuz..