Gerilimin Tuzağı

“Yıllardır Kıbrıs’ta huzur ve sükûnu bozan her gün yeni yeni dramlar sahneye koyan kilise, 1814’lerin düşünce ve zihniyetinin eseri olmaktan kendini bir türlü kurtaramamıştır ve kurtarmasını da beklemek boş bir hayalden öteye gidemez”. 1976 Dr. Fazıl KÜÇÜK

Kıbrıs uyuşmazlığının çözümü konusunda yarım asrı aşan sürede tarafların görüşlerinin artık kemikleştiğini dünyada bilmeyen kalmadığını yinelemek istiyoruz. Bu nedenle karşımızdakilerin kabul etmeleri halinde adada iki komşu ülke olarak varlığımızı sürdürmenin mantıklı olabileceğini kaydetmek istiyoruz. İki toplum arasında eşitlik sağlanamadığı sürece çözüme ulaşmanın olanaksız olacağının da bilinmesi gerekiyor. Diğer yandan Yunanistan Kıbrıs uyuşmazlığına koşut Doğu Akdeniz ve Ege’de ön alma çabalarına ara vermemeyi sürgit ettirdiği takdirde çözümsüzlük içinden çıkılmaz noktada bekleyişini de tetikliyor olacaktır. Ön alma çabaları ile Türkiye’yi baskı altına alamayacaklarının da bilinmesi gerekiyor. Dışarıdan alınacak desteklerle hangi çözüme ulaşacak -larının ayrıca sorgulanması kaçınılmazdır. Ukrayna’da yaşananların bu olgunun en tipik göstergesi olduğu bilinmelidir.

Yaşananlara tanıklık ettiğimizde Ukrayna’ya verilen desteklerin boşlukta sallandığına tanıklık da ediyoruz. Ortalıklara çıkan uyuşmazlığı çözebilmek için Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı uzun yıllardır çaba içinde idi. Bu nedenle çözüm konusunda uzlaşı sağlanamadığı ve olası seçenekler de göz ardı edildiği için Rusya’nın askeri müdahalesi geldi. Barış konusunda uzlaşı sağlanamazken dışarıdan bazı ülkelerin gazına gelen Ukrayna Cumhurbaşkanı bir anlamda çözüm yollarını tıkayıp askeri müdahaleye adeta çağrı çıkarıyordu. Türkiye’de yapılan barış görüşmelerinden de beklenen sonuç çıkmadı.

Türkiye’nin konuya ilişkin olarak yürütmeye çalıştığı arabuluculuk çaba -larından da olumlu sonucun alınamadığı noktada bölgede barışı sağlamak için NATO ülkeleri tarafından oluşturulacak Garantör Ülke uygulaması gündeme taşınıyor. NATO üyesi olmamasına karşın Ukrayna’ya anılan kuruluşun meşhur 5. Maddesinin uygulanması çağrısı yapılırken önerinin boşlukta kalmaya mahkûm olacağının da unutulmaması gerekiyor. Her türlü askeri yardımı yapan ülkelerin kendi askerlerinin anlamsız amaç uğruna ölmesi sorumluluğunu almak istemeyeceklerini düşünüyoruz.

Görüşmeler bu çerçevede sürgit edilirken İngiltere’nin basın yayın kuruluşlarından Ukrayna’nın Doğu ve Batı Ukrayna olarak bölünmesine ilişkin ilginç öneriler geliyor. İngiltere’nin ülkeleri bölme konusunda deneyimli olduğu yadsınamaz bir gerçektir. En yakın örnek Rum saldırılarının başlamasından sonra başkent Lefkoşa’nın Yeşil Hat diyerek bölünmesidir. Ukrayna’nın doğusunun Rusya’ya batısının da Ukraynalılara verilmesi öneriliyor.

Dünyanın 5’ten büyük olduğu siyasetçiler tarafından sıklıkla dillendirili -yor. Neden büyük olduğunu Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü SIPRI’nın yayınladığı 2021 Uluslararası Güvenlik Raporunda küresel silah ihracatı raporuna göre 5 ülke şöyle sıralanıyor. Amerika %37, Rusya %20, Fransa %8.2, Almanya %5.5 ve Çin ise %5.2 ile ilk 5’te yer alıyorlar. Dünya barışını sağlayacak olan 5 ülkenin de en büyük silah satıcısı olmalarını barışın önünde en büyük engelin ötesinde başat engel olduklarını kaydediyoruz.

Savaşların sürgit etmesinin temelinde 5 büyük ülkenin dünya barışına olumlu yaklaşım sergilemelerinin beklenilmemesi gerekiyor mu ne…

SEVGİ ile kalınız…