ÇOĞUMUZ, yabancı dillerdeki sözcüklerin Türkçe karşılıklarını veya Türkçe kelimelerin yabancı dillerdeki karşılıklarını içeren sözlüklerden herhangi birisine, hayatının bir döneminde sahip olmuştur.
Günümüzde, cebe sığacak kadar küçük ve kütüphane rafında koca bir yer kaplayacak kadar büyük “basılı kopya” çeşitlerinin yanı sıra; cep telefonu ve bilgisayar gibi akıllı cihazlara yüklenilebilen birçok “yazılım kopyası” sürülmüştür piyasaya, bu sözlüklerin.
Eminim, elinizin altında bunlardan biri muhakkak vardır.
Ve kuvvetle muhtemel, bu bir “Redhouse Sözlüğü”dür.
* * *
REDHAUSE…
Yani, “Kızıl Ev”…
Ben bu ismi, yayınevine, münasip bir ticari marka arayışının sonucunda üretilmiş sanıyordum; değilmiş!
Bir adamın soyadıymış; ama alışıldığı gibi, yayınevi sahibininki değil!
Meğer “Redhouse”; kimilerine göre sade bir “dilbilimci”, kimilerine göre “oryantalist”, -açık bir şekilde ifade edilmese de- kimilerine göre de ikili çalışan “casus” olan bir İngiliz’in soyadıymış.
“Sir James W. Redhouse”…
* * *
BU adamı bizim makalemize konu eden ise, onun Erzurum’da yaşamış olması…
Az değil, dört yıl!
Hem de ailesi ile birlikte…
* * *
REDHOUSE sözlüklerinin varisi olan Sağlık ve Eğitim Vakfı Matbaacılık ve Yayıncılık Eğitim Tic. A.Ş. (SEV-YAY), 1998 yılında İstanbul’da düzenlenen Tüyap Kitap Fuarında, stantlarını ziyaret edenlere, üzerinde, eski bir fotoğraf bulunan kitap ayracı hediye eder. Fotoğrafta, üstü kitaplarla dolu masanın etrafında yazı yazan dört erkek vardır ve bunlardan birisi Sir James W. Redhouse olarak etiketlenmiştir.
Ancak ziyaretçilerden birisinin dikkati, kampanyayı altüst eder:
“- İyi de… Fotoğraftaki kişi James Redhouse değil ki!”
* * *
BU olay, yayınevini “Redhouse” ismi üzerinde bir araştırma yapmaya sevk eder.
Ancak, çok az sayıda belge vardır, Redhouse hakkında bilgi içeren. Adamın hayatının belli bölümleri adeta sırdır. Yeterli bilgi ve belgeye erişilemez.
Yine de, toparlanan bilgiler bir “Derleme” olarak yayınlanır.
Bizim Redhouse’un Erzurum’da yaşadığına dair edindiğimiz sürpriz bilgi de, bir nüshası TBMM Kütüphanesinde yer alan ve tesadüfen okuduğumuz, işte bu “Derleme” içerisindeki yazılara dayanmaktadır.
* * *
[Devam Edecek…]
Sayfa başına git