Şeref
Öğrencileri Bilge K.'ya şöyle bir soru sordular: "Şeref nedir?"
Bilge K. biraz düşündü, sonra konuştu: "Şeref, varlığı, mevcut olmadığı takdir de akla gelen şeylerdendir.
Bu yüzden varlığını tespit etmek her zaman kolay değildir.
Ama yokluğu çok kolay görülüp hissedilir." Öğrenciler sordular:
"Şerefin varlığını ya da yokluğunu kim görür?
İnsanın kendisi mi, yoksa başkaları mı?" Bilge K. cevap verdi: "Önce kendisi görür. Ayna icat edildiğinden beri, insan sadece kendi yüzünü değil şerefi olup olmadığını da aynada görmek tedir. Önce kendisi görür, sonra başkaları." Öğrencileri sordular:
"Dil ile şerefin ilişkisi ne ölçüdedir?"
"Çok büyük ölçüdedir" diye cevap verd Bilge K.; "Dil ne kadar fazla kıvrılıp bükülür, çıkarlar için ne kadar yamulabilir, dün söyledi ği ile bugün söylediği birbirinin ne kadar ter si olursa şeref de o kadar uzakta kalır." Öğrencileri sordular:
"Şerefini kaybetmiş insan ilk bakışta nasıl anlaşılır?"
Bilge K. cevap verdi: "Gözlerinden anlaşılır. Gözler başka in sanlara doğru dürüst bakamazlar.
Dilin söyledikleri ile gözlerin söyledikleri uyuşmaz." Öğrencileri sordular:
"Şerefsiz kişi için nasıl bir tanım yapabilirsiniz?"
Bilge K. cevap verdi: "Her şerefsizin tanımı ayrıdır. Bazı şerefsizler babalarından, ailelerinden, geçmişlerinden utanır.
Bazı şerefsizler bütün hayatlarını küçük çıkarlar üzerine kurarlar.
Bazı şerefsizler kendilerini bütün diğer şerefsizlerden daha üstün zannederler. Bazı şerefsizler de önlerine çıkan her insana şe refsiz diye saldırarak kendi şerefsizliklerini gizlemeye çalışırlar." Öğrencileri sordular:
"Şerefsizlerin en şerefsizi ya da en az şerefsizi var mıdır?
Böyle bir sıralama yapılabilir mi?" Bilge K. cevap verdi:
"Hayır. Şerefsiz şerefsizdir. Küçüğü büyüğü, azı çoğu olmaz. Ama şerefsizin toplumdaki rütbesi ne kadar büyükse; bir ağa ise, bir bey ise, zengin ise, şerefsizliğiyle diğer insanlara o kadar daha fazla zarar verebilir."
Öğrenciler başlarını sallarlarken Bilge K. onların gözlerine bakarak meseleyi anlayıp anlamadıkları görmek istedi. İçlerinden biri gözlerini kaçırdı.